طب کار (Occupational Medicine)
یکی از مقوله های جدید در علوم پزشکی و شاخه ای تخصصی از طب پیشگیری میباشد که وظیفه پیش بینی و پیشگیری، شناسایی و تشخیص، کنترل و درمان بیماریها و صدمات مرتبط با شغل را بعهده دارد. متخصصین این رشته با بهره گیری از علومی همچون پزشکی، سم شناسی صنعتی، بهداشت حرفهای، اپیدمیولوژی، ارگونومی و… در جهت حفظ و ارتقاء سلامت کلیه شاغلین جامعه تلاش مینمایند. بطور کلی بیماری های شغلی به بیماری هایی گفته می شود که یک فرد شاغل در اثر اشتغال به شغلی معین و مواجهه با عوامل زیان آور محیط کار به آن مبتلا می شود. به عبارت دیگر مواجهه با عوامل فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی، ارگونومیکی و روانشناختی محیط کار در بروز این بیماریها مؤثر می باشد. بر اساس گزارش WHO در سال 2002، 37 درصد کمردردها، 16 درصد کاهش شنوائیها 13 درصد بیماریهای انسدادی مزمن ریه ، 11 درصد آسمها ، 10 درصد تروماها و 10 درصد کانسرها مربوط به عوامل زیان آور محیط کار میباشد که این بخش عمده ای از بیماریهای غیر واگیر را در جمعیت عمومی تشکیل میدهد.
بیماریهای شغلی دارای خصوصیات زیر میباشند:
· اکثراً غیر قابل درمان , ولی قابل پیشگیری هستند. · در شروع و پیدایش علائمی ندارند و از طریق بررسیهای دوره ای می توان بوجود آنها پی برد . · مشخصه اختصاصی و علائم ویژه ای ندارند. · قابل غرامت هستند. بیماریهای شغلی بدو دسته کلی تقسیم میشوند . دسته اول بیماریهای ناشی از کار هستند که به علت مواجهه با عوامل فیزیکی ، شیمیایی یا بیولوژیکی یا روحی و روانی در محیط کار بوجود می آیند ، این عوامل که بوضوح در محیط کارمشخص میباشند ، برای ایجاد بیماری ناشی از کار ضروری هستند. دسته دوم بیماریهای مرتبط با کار هستند که منشاء چند عاملی دارند و عبارتند از بیماریهایی که ممکن است بطور نسبی تحت تأثیر شرایط زیان آور کار بوجود آیند و ضرورتی ندارد که در هر مورد از این بیماریها یک عامل خطر مشخص وجود داشته باشد، مشخصات فردی ، عوامل محیطی، فرهنگی ، اجتماعی بعنوان عامل خطر در این بیماریها نقش دارند . از بیماریهای مرتبط با کار می توان افزایش فشار خون ، بیماریهای قلبی عروقی و اختلالات عضلانی – اسکلتی را نام برد. |